Is een verklaring van overlijden verplicht?
Ja, nadat iemand is overleden moet er altijd een lijkschouwing plaatsvinden. Daarna steel een arts een verklaring van overlijden op.
- Wat is een verklaring van overlijden?
- Wanneer mag de arts geen verklaring afgeven?
- Verschil met akte van overlijden
Wat is een verklaring van overlijden?
Een verklaring van overlijden is een cruciaal document dat officieel het overlijden van een persoon vastlegt. Een overlijden moet altijd worden vastgelegd door een behandelend arts of door een gemeentelijke lijkschouwer (forensisch arts). Een dienstdoende arts mag ook als behandelend arts optreden. Dit zijn bijvoorbeeld artsen die voor de eigen huisarts waarnemen of artsen die dienst hebben bij een huisartsenpost. De arts hoeft niet bij het overlijden aanwezig te zijn om een verklaring van overlijden op te kunnen stellen.
Dit is wettelijke geregeld in de Wet op de lijkbezorging.
De verklaring bestaat uit 2 formulieren. De A-verklaring en de B-verklaring.
- A-verklaring: dit is de verklaring van overlijden. Hierin staat wie is overleden en op welke datum.
- B-verklaring: in deze verklaring wordt de doodsoorzaak opgenomen. Dat is van belang voor de landelijke statistieken. Op de B-verklaring wordt de ziekte of het letsel aangegeven dat heeft geleid tot het overlijden. Hierbij maakt de arts onderscheid tussen een natuurlijke dood, een niet-natuurlijke dood en doodgeboren.
De A-verklaring kan, nadat deze is ingevuld, worden afgegeven aan de nabestaanden. Meestal gaat deze direct naar de uitvaartondernemer. De uitvaartondernemer neemt de verklaring mee naar de gemeente, om het overlijden aan te geven bij de burgerlijke stand. Vervolgens geeft de gemeente een verlof af tot begraving of verbranding. Pas na het afgeven van dit verlof is het legaal om het lichaam te begraven of verbranden.
Wanneer mag de arts geen verklaring afgeven?
In bepaalde gevallen mag de arts geen verklaring van overlijden afgeven. Dat is het geval als de arts niet overtuigd is van een natuurlijke dood. Het B-formulier kan dan niet worden ingevuld. In dit geval moet er altijd een gemeentelijke lijkschouwers (schouwarts) worden ingeschakeld.
Als er een minderjarige is overleden, of bij een doodgeboorte, moet er ook altijd een gemeentelijke lijkschouwer bijkomen.
Wie moet wat doen?
- Behandelend Arts of gemeentelijke lijkschouwer: Deze medische professionals zijn verantwoordelijk voor het vaststellen van het overlijden. Zij kunnen een verklaring van overlijden opstellen, zelfs als ze niet aanwezig waren op het moment van overlijden.
- Dienstdoende Arts: Dit kan een waarnemend arts zijn voor de eigen huisarts of een arts van een huisartsenpost. Zij mogen ook optreden als behandelend arts om de verklaring van overlijden op te stellen.
- Uitvaartondernemer: Na ontvangst van de A-verklaring van de nabestaanden of direct van de arts, gaat de uitvaartondernemer naar de gemeente om het overlijden aan te geven bij de burgerlijke stand.
- Gemeente/Burgerlijke Stand: Zij geven een verlof tot begraving of verbranding uit na aangifte van overlijden door de uitvaartondernemer. Dit is de formele toestemming voor de begrafenis of crematie.
- Nabestaanden: Zij ontvangen soms de A-verklaring en zijn betrokken bij de regelingen omtrent de uitvaart.
Verschil met akte van overlijden
Een akte van overlijden wordt opgesteld nadat de verklaring van overlijden is opgesteld. De nabestaande of uitvaartondernemer doet aangifte van het overlijden bij de gemeente. Hiervoor is de verklaring van overlijden noodzakelijk. Na de aangifte wordt de akte van overlijden opgesteld door de gemeente.