Kan ik de wettelijke verdeling ongedaan maken?
Ja, dat kan. Het ongedaan maken van de wettelijke verdeling moet wel snel gebeuren, binnen drie maanden na het overlijden. Hiervoor moet je, binnen die drie maanden, langs de notaris. De notaris stelt hiervoor een verklaring op en schrijft deze verklaring in bij het boedelregister.
- Wat is de wettelijke verdeling?
- De wettelijke verdeling ongedaan maken
- De gevolgen van de ongedaan making
- Waarom zou je de wettelijke verdeling ongedaan maken?
- Uitzonderingen in testament opgenomen
Wat is de wettelijke verdeling?
Indien je getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap bent aangegaan en er zijn kinderen, is de wettelijke verdeling van toepassing. De langstlevende partner en de kinderen zijn samen erfgenaam. De kinderen ontvangen nog niets uit de erfenis. Zij krijgen een vordering op de langstlevende partner. De uitbetaling van die vordering vindt pas plaats bij het overlijden van de langstlevende ouder. Dat is de wettelijke verdeling.
Deze verdeling is standaard in de wet opgenomen om de langstlevende te beschermen. Het voorkomt dat bijvoorbeeld de woning verkocht moet worden om de erfdelen van de kinderen uit te betalen.
In een testament kan hiervan zijn afgeweken. Weet je niet of de erflater een testament had? Lees hier hoe je dat kunt controleren.
De wettelijke verdeling ongedaan maken
Indien er sprake is van de wettelijke verdeling, kan de langstlevende partner deze verdeling ongedaan maken. Hier gelden wel een aantal voorwaarden. De wettelijke verdeling ongedaan maken moet binnen drie maanden na het overlijden gebeuren. Dat moet via een notariële akte en deze akte moet de notaris inschrijven bij het boedelregister bij de rechtbank.
Als aan deze voorwaarden is voldaan zijn de langstlevende partner en de kinderen nog steeds erfgenamen, maar de kinderen kunnen hun erfdeel direct opeisen. Er is dan geen sprake meer van een vordering.
Het ongedaan maken van de wettelijke verdeling is geregeld in artikel 4:18 van het Burgerlijk Wetboek.
De gevolgen van de ongedaan making
Het ongedaan maken van de wettelijke verdeling heeft een aantal gevolgen. Zo kunnen de kinderen direct hun erfdeel opeisen, maar zijn zij ook aansprakelijk voor eventuele schulden. De langstlevende en de kinderen blijven nog steeds erfgenamen. Je kunt geen andere erfgenamen aanwijzen.
De ongedaan making heeft terugwerkende kracht. Dat houdt in dat er vanaf het moment van overlijden geen sprake is van een wettelijke verdeling. Dit heeft gevolgen voor de aangifte erfbelasting. In beginsel doet de langstlevende deze aangifte en is daar verantwoordelijk voor. Omdat de kinderen nu direct hun erfdeel kunnen opeisen, zijn de kinderen ook verantwoordelijk voor deze aangifte.
Een gedeeltelijke ongedaan making is niet mogelijk. Het is alles of niets.
Als je ervoor kiest om de wettelijke verdeling ongedaan te maken, houd er dan rekening mee dat je samen met de kinderen moet beslissen hoe de erfenis wordt verdeeld. Maak van tevoren dus afspraken met de kinderen over de verdeling. Zo voorkom je dat de kinderen na de ongedaan making niet meer willen meewerken met de verdeling. Je kunt de kinderen ook om een volmacht vragen voor het verdelen van de erfenis.
Waarom zou je de wettelijke verdeling ongedaan maken?
Het ongedaan maken van de wettelijke verdeling heeft verschillende redenen. Het kan fiscaal gunstig uitpakken om de wettelijke verdeling ongedaan te maken. Door de ongedaan making kan de langstlevende bijvoorbeeld een woning die in de erfenis zit, overdragen aan de kinderen. Omdat er sprake is van een erfenis is er geen overdrachtsbelasting verschuldigd. Het kind krijgt zijn of haar erfdeel dan uitgekeerd in de vorm van een woning in plaats van geld.
Een andere reden kan zijn dat er schulden in de nalatenschap zitten en de langstlevende de erfenis al heeft aanvaard. De langstlevende is dan aansprakelijk voor deze schulden. Door de wettelijke verdeling ongedaan te maken zijn nu ook de kinderen aansprakelijk voor het voldoen van de schulden. Hierdoor kan de langstlevende de draagplicht verdelen over zichzelf en de kinderen.
Uitzonderingen in testament opgenomen
In het testament kunnen bepalingen zijn opgenomen omtrent het ongedaan maken van de wettelijke verdeling. De termijn om de wettelijke verdeling ongedaan te maken kan bijvoorbeeld zijn verlengd.
Daarnaast kan in het testament een subsidiaire erfstelling zijn opgenomen voor het geval de wettelijke verdeling ongedaan wordt gemaakt. Er staat dan bijvoorbeeld “voor het geval mijn partner de wettelijke verdeling ongedaan maakt, beschik ik als volgt …”. Vaak staat er dan een keuzelegaat in het testament. Dat komt op hetzelfde neer als het ongedaan maken. De langstlevende kan dan kiezen welke goederen hij/zij uit de erfenis ontvangt, en de rest gaat naar de kinderen.
Als je van plan bent om de wettelijke verdeling ongedaan te maken is het altijd verstandig om hier advies over te vragen. Dan weet je of het voor jou gunstig is om te doen, of juist niet.