Het overlijden van een ZZP-er. Wat nu?

• Positie ZZP-er
• Hoe zit het?
• Overlijden melden
• Direct oppakken
• Erfenis aanvaarden is een risico
• Administratie overnemen
• De Belastingdienst
• Opruimen
• In het zicht van overlijden

Positie ZZP-er

Een ZZP-er heeft geen personeel en geen compagnons. Omdat de onderneming geen afgescheiden vermogen heeft, valt deze dus voor 100% in de erfenis. Wat wil dat zeggen? Hoe moet je als nabestaande omgaan met de erfenis van een ZZP-er?

Hoe zit het?

Een ZZP-er is een zelfstandige ondernemer zonder personeel. Andere gevallen, zoals de eenmanszaak met personeel of een ondernemer in een VOF hebben een andere afhandeling. Bij de ZZP-er is de dienstverlening persoonlijk. Die is adviseur, timmerman, zorgmedewerker of een ander persoonlijk beroep. De ZZP-er heeft geen aparte onderneming, de onderneming valt samen met de persoon. Dat heeft dan ook grote gevolgen bij overlijden. De onderneming stopt namelijk per direct met het overlijden. Voor nabestaanden heeft dit ook grote gevolgen.

Overlijden melden

De melding van het overlijden wordt door de gemeente doorgegeven aan de Belastingdienst. In dit geval geeft die het weer door aan de Kamer van Koophandel. Het handelsregister is ook direct gekoppeld aan het BRP dus die melding had ook via die weg binnen kunnen komen.

De Kamer van Koophandel controleert of ondernemingen nog actief zijn. Bij het overlijden van een ZZP-er gaan zij er vanuit dat dit niet het geval is. Zij sturen een brief dat ze over zullen gaan tot de registratie, zoals zij het noemen. Doe je niets dan zal vier weken na ontvangst van die brief de onderneming zijn uitgeschreven bij de Kamer van Koophandel. Je kunt bezwaar maken binnen zes weken na ontvangst bericht.

Direct oppakken

Je moet direct contact opnemen met de lopende opdrachtgevers. Wat het werk van de overledene ook was, het kan niet meer uitgevoerd door die persoon. De meeste opdrachtgevers zullen hier begrip voor hebben. Juridisch gezien ligt het risico van dit overlijden niet bij hen. Ze zouden dus een schadevergoeding kunnen vragen. Bijvoorbeeld omdat zij nu tegen veel hogere kosten het werk af moeten ronden.

Is er een voorschot betaald door de opdrachtgever? Dan moet dat (deels) weer worden terugbetaald.

Erfenis aanvaarden is een risico

Nogmaals, de eenmanszaak heeft geen afgescheiden vermogen. Alle zakelijke bezittingen en schulden zijn dus onderdeel van de totale erfenis. De schulden kunnen ook bedragen zijn die je nog niet kunt overzien, zoals een nog te verrichten BTW aangifte over het lopende kwartaal. Dat wil zeggen dat je goed moet uitkijken of je de erfenis wel zuiver wilt aanvaarden. Meestal is een beneficiaire aanvaarding het meest verstandig. Dat laatste is praktisch onmogelijk als je getrouwd was met een ZZP-er. Dat komt omdat getrouwden een gemeenschappelijk bezit hebben, tenzij er specifieke huwelijks voorwaarden zijn opgesteld.

Je hebt dus vermoedelijk niet veel keuze, alle bezittingen en schulden lopen al door elkaar heen. Ook na het overlijden vallen die dan bij de langstlevende.

Administratie overnemen

Je neemt als nabestaande (zo snel mogelijk) de administratie over. Je moet eventuele lopende contracten staken en openstaande schulden betalen. Eventuele nog openstaande vorderingen moet je incasseren. Soms hebben ZZP-ers een boekhouder, of ze werken via een payroll of factoring bedrijf. Die kan je vermoedelijk verder helpen met een deel van deze taken.

De Belastingdienst

De Kamer van Koophandel geeft bericht aan de Belastingdienst dat de onderneming is gestaakt. Dat kan dus automatisch zijn gebeurd (ambtshalve zoals dat heet), of op grond van een melding van de nabestaanden. De Belastingdienst gaat nu over op de afhandeling staken van de onderneming. De nabestaanden ontvangen een F-biljet voor de aangifte inkomstenbelasting. Ook moeten de nabestaanden de laatste aangifte BTW verzorgen.

Opruimen

Uiteindelijk moet je de onderneming ook opruimen. Dat is mede afhankelijk van de aard van de onderneming. De eventuele verkoop van de spullen en dergelijke is gelijk aan die van de rest van de nalatenschap. De administratie moet je minimaal zeven jaar bewaren. Dat is een wettelijke fiscale verplichting.

In het zicht van overlijden

Als je mogelijk aan ziet komen dat je gaat overlijden kun je beter zelf alles regelen. Zoals hiervoor geschetst is het opruimen van een eenmanszaak voor een niet ingevoerde heel lastig. Zij hebben vaak geen overzicht over de verplichtingen. Als het dus enigszins mogelijk is dan moet je de zaak zoveel mogelijk afronden voor het overlijden.